2023 Yılında Üniversitelerimizin Sıralaması ve Farklı Disiplinlerin Sıralamaya Etkisi

“QS World University Rankings” çeşitli akademik kriterlere göre dünyadaki üniversitelerin sıralamasını veren ve büyük üniversiteler tarafından kullanılan raporlardır. Bu raporlar, yıl içinde güncellenmekte www.topuniversities.com web sitesinde yayınlanmaktadır. Ayrıca, 54 farklı disiplinde üniversiteler ayrıca sıralamaktadır.

Aşağıdaki linklerden ülke bazlı sonuçları değerlendirmek için bir Python Kodu yazdım ve Excel’de bu sonuçları topladım. Amaç, QS sıralamasında ülke olarak ne yapmamız gerektiğini tespit etme üzerinedir.

Genel Değerlendirme

Dünyadaki, 1422 üniversite arasında 24 üniversite bulunmaktadır. Bize yakın ülkeler sırasıyla aşağıdaki gibidir.

Ülke İsmi Üni. Sayısı Ortalama Sıralama Üni. Sayısı (İlk 400) Ort. Sıralama Üni. Sayısı (İlk 200) Ort. Sıralama Üni. Sayısı (İlk 100) Ort. Sıralama
Taiwan 26 743 7 246 2 127 1 77
Argentina 25 847 3 260 1 67 1 67
Colombia 25 915 3 282 0 0 0 0
Malaysia 24 604 8 200 4 116 1 70
Chile 24 961 2 144 2 144 0 0
Turkey 24 1008 0 0 0 0 0 0
Poland 22 811 2 289 0 0 0 0
Saudi Arabia 16 628 3 168 2 133 0 0
Kazakhstan 16 665 2 214 1 150 0 0
Indonesia 16 762 4 271 0 0 0 0
Czech Republic 16 765 3 341 0 0 0 0

Tüm üniversitelerin sıralama değerlerini kullanarak ülke için ortalama bir sıralama değeri hesaplandı. Bu ülkeler arasında ne yazık ki en kötü ortalama sıralama değerine (1008) sahibiz. Malezya, Suudi Arabistan ve Kazakistan bu sıralamada sırasıyla 604, 628 ve 665 ile en iyi değere sahip ülkelerdir.

İlk 400’e bakıldığında 2023 yılında ne yazık ki üniversitemiz yok. (2024 sonuçlarına göre 1 üniversitemiz bu sıralamaya girdi. Konu bazlı 2024 sonuçları yayınlanmadığı için 2023 sonuçları üzerinden veriler değerlendirilmiştir. 2024 sonuçları için link: https://www.topuniversities.com/university-rankings/world-university-rankings/2024) Bu ülkeler arasında Malezya ve Tayvan’ın sırasıyla 8 ve 7 üniversitesi ilk 400’de yer almaktadır. İlk 200 ‘de, Malezya 4 üniversite ile yer almayı başarmıştır. Ayrıca, ilk 100 üniversite arasında 1 üniversitesi bulunmaktadır. (İlk 100’e giren üniversitesinin web sitesi: https://www.um.edu.my/, 2024 yılında 65. sıraya yükselmiştir.)

Bu sonuçlara bakıldığında ülkemizin ilk amacı Malezya üniversitelerini inceleyip hedef olarak bu üniversitelerin kriterlerini göz önüne almaktır.

Disiplinler Üzerinden Değerlendirme

“QS World University Rankings” kendi alanım olan “Bilgisayar Bilimleri” dahil 54 farklı disiplin üzerinden sonuçları incelemektedir. Bu çalışmayı yaparkenki ilk amacım “Bilgisayar Bilimleri” disiplini açısından durumumuzu belirlemekti. Ancak, “QS World University Rankings” ve biraz kodlama ile birçok disiplini değerlendirme şansı elde etmiş oldum.

Başarılı olduğumuz disiplinler:

Country Medicine Engineering & Technology Computer Science Engineering – Electrical Engineering – Mechanical Biological Sciences Natural Sciences Arts & Humanities
Chile 11 5 6 5 2 5 6 9
Colombia 11 2 3 4 7 5 2 5
Czech Republic 3 4 4 2 3 4 5 3
Indonesia 5 4 6 4 4 3 1 4
Kazakhstan 0 3 2 1 1 0 1 4
Malaysia 10 9 12 13 10 5 5 8
Pakistan 2 6 7 6 5 6 3 0
Poland 4 5 6 6 9 5 7 4
Saudi Arabia 11 5 10 5 5 4 4 2
Taiwan 9 9 12 12 10 11 6 5
Turkey 11 9 9 8 8 8 8 7

Ek Tablo:

Country Chemistry Physics Social Sciences & Management Business Economics & Econometrics Education Engineering -Chemical Agriculture
Chile 4 8 8 8 3 7 4 9
Colombia 3 2 8 10 5 4 5 3
Czech Republic 7 4 3 0 2 1 2 5
Indonesia 2 2 4 9 6 2 4 6
Kazakhstan 1 3 2 2 2 2 0 1
Malaysia 7 6 10 13 8 7 8 4
Pakistan 5 4 2 7 6 0 4 7
Poland 9 9 3 6 2 1 3 4
Saudi Arabia 7 5 3 3 3 3 5 3
Taiwan 10 9 9 10 7 8 9 5
Turkey 7 7 7 7 6 6 5 5

Bu tablo sonuçlarına göre en başarılı olduğumuz alanlar Tıp, Mühendislik, Doğal Bilimler ve Sanat olarak görülmektedir. Tıpta 1422 üniversite arasında 11 üniversite var iken Bilgisayar Bilimlerinde 9 üniversitemiz bulunmaktadır. Genel değerlendirmede, ilk 400’de üniversitemiz yoktu. Peki, disiplin açısından ilk 400’e girebiliyor muyuz?

Country Medicine Engineering & Technology Computer Science Engineering – Electrical Engineering – Mechanical Biological Sciences Natural Sciences Arts & Humanities
Chile 2 5 3 4 2 2 3 7
Colombia 4 2 1 2 2 2 2 4
Czech Republic 2 2 3 2 2 2 3 2
Indonesia 3 4 4 4 4 0 0 2
Kazakhstan 0 1 0 1 0 0 0 4
Malaysia 4 6 6 8 7 4 5 6
Pakistan 1 4 5 4 2 1 1 0
Poland 1 4 2 4 7 2 4 3
Saudi Arabia 2 5 4 4 5 3 4 2
Taiwan 7 6 6 10 8 7 5 4
Turkey 3 7 6 7 7 0 3 4

Disiplinler arasında ilk 400’de en başarılı olduğumuz alan Mühendislik ve Teknoloji alanıdır. Biyoloji Bilimi disiplininde ise 8 üniversiteden hiçbir üniversitemiz ilk 400 arasına girememiştir. Tıpta 1422 üniversite arasında 11 Üniversitemiz var iken ilk 400 arasında bu sayı 3’e düşmektedir. Şimdi diğer ülkelerin başarılı olup bizim başarısız olduğumuz alanlara bakalım:

  • 1422 Üniversite arasında 2 Üniversitemiz olan Disiplinler: Architecture, Engineering – Mineral, Pharmacy, Environmental Sciences, Hospitality, Politics, Statistics
  • 1422 Üniversite arasında 1 Üniversitemiz olan Disiplinler: Archaeology, Art & Design, Classics, English Language, Theology, Earth & Marine Sciences, Accounting
  • 1422 Üniversite arasında hiç bulunmadığımız Disiplinler: History of Art, History$, Performing Arts, Philosophy, Data Science, Anatomy, Dentistry, Nursing, Psychology, Veterinary Science, Geography, Geology, Geophysics, Anthropology, Communication, Development Studies, Law, Library, Social Policy, Sociology, Sports-related Subjects, Marketing

Bu disiplinlerin bazılarında üniversite sayısı çok azdır. Örneğin Mineral, Sanat Tarihi, Veri Bilimi ve bazı disiplinler konusunda üniversite sayısı az olduğu için değerlendirme yapmak zordur. Ancak bazı disiplinlerde diğer ülkeler olmasına rağmen hiç temsil edilmediğimiz veya az temsil edildiğimiz görülmüştür.

Bazı karşılaştırmalar: (Baz alınan ülkelerle büyük farkların olduğu disiplinler dikkate alınmıştır.)

  • Mimarlık (Architecture): Malezya 7
  • Eczacılık (Pharmacy): Malezya 7
  • Çevre Bilimleri (Environmental Sciences): Malezya ve Pakistan 5
  • Politika (Politics): Kolombiya 4
  • İstatistik (Statistics): Suudi Arabistan 4
  • Sanat ve Tasarım (Art & Design): Malezya 7 ve Tayvan 5
  • İlahiyat (Theology): Malezya 3 ve Pakistan 2
  • Muhasebe (Accounting): Malezya 8, Tayvan 7, Endonezya 4
  • Tarih (History): Şili, Kolombiya ve Polonya 2
  • Psikoloji (Philosophy): Şili 4, Kolombiya ve Tayvan 2
  • Coğrafya (Geography): Tayvan 3, Şili, Kolombiya, Polonya 2
  • İletişim (Communication): Malezya 5, Şili, Kolombiya, Tayvan 2
  • Hukuk (Law): Şili 7, Kolombiya 6, Tayvan ve Endonezya 5, Malezya 4
  • Sosyoloji (Sociology): Tayvan 8, Şili 5, Kolombiya 4, Endonezya 3, Malezya ve Polonya 2

Sonuç

  • 2023 yılındaki sonuçlara göre ilk 400’de genel değerlendirmede Üniversitemiz olmamasına rağmen Özellikle Mühendislik alanında 7 Üniversitemizin ilk 400 içinde yer aldığı görülmüştür. Bu alanda, Türkiye bir üst kademedeki İspanya ve Kanada ülkelerini incelemelidir.
  • Tıp disiplininde 1422 Üniversite arasında 11 Üniversite olmasına rağmen 400 Üniversite arasında 3 Üniversite olmasının sebebi incelenmeli ve ilk 400’deki hedef arttırılmalıdır.
  • Mimarlık, Eczacılık, Çevre Bilimleri, Politika, İstatistik disiplinlerinde 2 olan Üniversite sayısının arttırılması için Malezya, Pakistan ve Kolombiya gibi ülkeler hedef olarak belirlenmeli ve incelenmelidir.
  • İlahiyat ve Muhasebe alanında birer Üniversitemiz olduğu için Malezya ve Pakistan gibi ülkeler incelenmelidir. Özellikle İlahiyat alanında Malezya ve Pakistan gibi Müslüman ülkelerin 1422 üniversite arasında nasıl yer aldıkları araştırılmalıdır.
  • Tarih, Psikoloji, Coğrafya, İletişim, Hukuk ve Sosyoloji alanlarında 1422 üniversite arasına niçin girilemediği araştırmalıdır. Malezya, Tayvan, Şili, Kolombiya, Endonezya, Tayvan gibi ülkelerin bu alanlara nasıl girdiği ayrıntılı incelenmelidir.

Ön Değerlendirme

  • Malezya Üniversiteleri incelendiğinde Web of Science ve Scopus yayın sayıları tüm öğretim üyeleri için paylaşılmaktadır ve tüm alanlarda bu türden yayınların olduğu görülmektedir. 1422 Üniversite arasında bulunmayan disiplinler için doçentlik şartlarında Web of Science ve Scopus şartı getirilmeli ve Malezya Üniversiteleri hedef olarak belirlenmelidir. (https://www.um.edu.my/ web sitesini, bölümleri ve öğretim üyelerini incelemenizi öneririm.)
  • Akademik Teşvik ve Doçentlik şartlarında konferans kuralları tekrar gözden geçirilmeli ve Web of Science / Scopus tarafından taranan konferanslar şartlar arasına eklenmelidir.

Python Kodları
Excel Raporu